دانشمندی که دنیای علم را دگرگون کرد
تاریخ انتشار: ۱۴ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۶۲۳۴۲۶
ابوریحان بیرونی به دلیل کاربرد روشهای علمی، تحقیقی و تجربی دقیق در آثارش به عنوان دانشمندی منحصر به فرد شناخته میشود زیرا وی بدون وسائل کارآمد امروزی به نتیجههایی دست یافت که اکنون نیز جزو بهترین تحقیقات دانشمندان دنیای قدیم به شمار میرود.
به گزارش خبرنگار ایمنا، ابوریحان بیرونی یکی از شخصیتهای بزرگ تاریخ ادب فارسی و عربی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ابوریحان بیرونی نویسنده متون فلسفی و علمی نیز بوده و به تألیف کتبی در زمینههای منطق، فلسفه، ریاضیات، اخلاق و سیاست پرداخته است. از جمله آثار معروف وی میتوان به "الاشعار العجمیة" و "کتاب المنطق" اشاره کرد. ابوریحان بیرونی به دلیل تأثیرگذاری بر ادب فارسی و اسلامی و تبیین مفاهیم فلسفی و علمی در آثار ادبی، به عنوان یکی از شخصیتهای برجسته تاریخ ادبی و فرهنگی ایران و عرب شناخته میشود.
زندگینامه ابوریحان بیرونی«ابوریحان محمد بیرونی» از نامآورترین دانشمندان ایران به شمار میرفت که مطالعه و تحصیل علم را نزد ریاضیدان و ستاره شناس مشهوری به نام «ابونصر منصور» فراگرفت و از نوجوانی به انجام دادن فعالیتهای علمی پرداخت و پس از مدتی از خوارزم به خراسان رفت سپس راهی ری و جرجان (نزدیکی مازندران امروزی) شد و در آنجا کتاب «آثار الباقیه» را تالیف کرد.
این اندیشمند با تصرف خوارزم به وسیله محمود غزنوی به غزنه رفت و همراه سلطان محمود به هندوستان سفر کرد، زبان سانسکریت آموخت و کتاب «قانون مسعودی» را در این برهه نگاشت. «تحقیق ماللهند، التفهیم لاوایل صناعت التنجیم و آثار الباقیه عن القرون الخالیه» از جمله آثار برجای مانده از ابوریحان بیرونی است. همچنین مقالههایی درباره زمینپیمایی و جغرافیا نگاشت و شیوههای اندازهگیری زمین و فاصلههای روی آن را به وسیله مثلث بندی معرفی کرد.
ابوریحان بیرونی تا آخر عمر در غزنه زندگی کرد و در سالهای پایانی زندگی، نابینا و ناشنوا شد. سرانجام پس از سالها تلاش و کوشش در راه پیشرفت دانش در پایان ۴۲۹ یا اوایل ۴۳۰ خورشیدی درگذشت. ۱۳ شهریور به پاس تلاشهای این اندیشمند و ستاره شناس برجسته، روز بزرگداشت ابوریحان بیرونی نامیده شده است.
نقش ابوریحان بیرونی در توسعه علوم مختلفابوریحان بیرونی به عنوان یکی از شخصیتهای برجسته و تأثیرگذار در تاریخ علم شناخته میشود. او به عنوان یک پیشگام در توسعه علم و فلسفه در جهان اسلامی و همچنین یکی از بزرگان و الگوهای انسانی در زمینه دانش و عقلانیت تحسین میشود. ابوریحان بیرونی، دانشمند و فیلسوف برجسته ایرانی در عصر اسلامی بود. وی را به عنوان یک عالم چندجانبه شناخته میشود که در زمینههای مختلفی فعالیت داشت. ابوریحان بیرونی در ریاضیات، فلسفه، طب، اخلاق و علومی دیگر تأثیرگذار بود. آثار او در ریاضیات شامل توسعههای بسیاری در هندسه و جبر است که هنوز هم بهعنوان بخشی از پایههای ریاضیات مدرن شناخته میشوند. علاوه بر ریاضیات، در فلسفه نیز فعالیت چشمگیری داشت. وی به مسائلی مانند وجود خدا، نقش عقل و حواس، اخلاق و فلسفه طبیعت پرداخت. آثار او در این زمینهها نشان از تأمل عمیق و دیدگاههای منحصربهفرد او دارند.
علوم انسانی از دیدگاه ابوریحان بیرونیمهمترین طبقه بندیهایی که از علوم در تمدن و فرهنگ اسلامی شده است، طبقه بندی اخوانالصفا، بیرونی، ابن ندیم و سپس قطب الدین شیرازی است. تفکر منطقی ابوریحان بیرونی در طبقه بندی علوم از فهرستی که برای کتاب رازی و بعد کتب خود نوشته است، به خوبی روشن میشود. وی پس از آنکه کتاب رازی را برحسب موضوعات طبقه بندی کرده است، کتاب و رسائل خود را برحسب علومی که درباره آنها کتاب و رسالهها نوشته است، طبقه بندی میکند. از بررسی این دو فهرست نوعی تفکر منطقی در طبقه بندیهای وی مشاهده میشود.
دستهبندی علوم ابوریحان بیرونی بر اساس آثار ویبر اساس آثاری که از ابوریحان بیرونی جای مانده است میتوان گفت که وی در علوم مختلفی از جمله ریاضیات (حساب، هندسه، مثلثات، رسم فنی و مساحی)، نجوم (پدیدههای آسمانی، ابزارها، احکام نجوم، گیتی شناسی)، جغرافیا و زمانسنجی (جغرافیای ریاضی، نقشه کشی، زمانسنجی، اقلیم شناسی)، فیزیک و علوم طبیعی (چگالیسنجی، کانی شناسی، گیاه شناسی)، تاریخ سنواتی و تاریخ (مبدأ، تاریخ سنواتی، اخبار نویسی)، ادبیات و فلسفه (روایات، کتاب شناسی، دستور زبان، شعر) و آیینها اشاره کرد.
ابوریحان بیرونی همچون دانشمندان بزرگ در رشتههای زیادی به فعالیت مشغول بود. وی در ریاضیات و نجوم پیشرو و در تاریخ و جغرافیا صاحب سبک به شمار میرفت و در پزشکی، علوم طبیعی و سنگ شناسی سرآمد دانشمندان دوران خویش بود. ابوریحان بیرونی همچنین در ادبیات و فلسفه نیز از جمله صاحب نظران محسوب میشد. او به دلیل کاربرد روشهای علمی، تحقیقی و تجربی دقیق در آثارش به عنوان دانشمندی منحصر به فرد شناخته میشود زیرا وی بدون وسائل کارآمد امروزی به نتیجههایی دست یافت که اکنون نیز جزو بهترین تحقیقات دانشمندان دنیای قدیم به شمار میرود.
کد خبر 685327منبع: ایمنا
کلیدواژه: ابوریحان بیرونی ابوریحان بیرونی مقبره ابوریحان بیرونی که بود آثار ابوریحان بیرونی ابوریحان بیرونی تحقیق مقبره ابوریحان بیرونی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق ابوریحان بیرونی ابوریحان بیرونی شناخته می شود طبقه بندی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۶۲۳۴۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۹ اردیبهشت در دنیای علم چه خبر؟
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوریها، کشفها و حتی زادروزها و درگذشتهای دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمیگیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۹ اردیبهشت برابر ۲۸ آوریل را ورق میزنیم.
***
مکانیک موجی شرودینگر
۲۸ آوریل ۱۹۲۶ میلادی برابر با ۹ اردیبهشت ۱۳۰۵ خورشیدی، اروین شرودینگر، فیزیکدان هستهای اتریشی در نامهای که برای آلبرت اینشتین فرستاد اصطلاح مکانیک موجی را ابداع کرد. این اصطلاح به شاخه تازه در حال ظهور فیزیک اطلاق میشد که رفتار ذرات زیراتمی را براساس توصیف ریاضی و بر حسب حرکت موج تفسیر میکند. مکانیک موجی به ما میگوید که انرژی الکترون کوانتیزه میشود و این انرژی با افزایش عدد کوانتومی افزایش مییابد و سطح انرژی گستردهتر میشود.
فرانسیس بیلی
۲۸ آوریل ۱۷۷۴ میلادی برابر با ۹ اردیبهشت ۱۱۵۳ خورشیدی، فرانسیس بیلی، اخترشناس انگلیسی بهدنیا آمد. بیلی طی خورشیدگرفتگی حلقوی ۱۵ می ۱۸۳۶ اثر نوری شگفتانگیز حلقه الماس را توصیف کرد که در بزرگداشتش به دانههای تسبیح بیلی هم معروف است. حلقه الماس، پدیدهای است که درست لحظاتی پیش و پس از خورشیدگرفتگی کلی بهصورت پرتوِ نوری از خورشید از کنار لبه قرص تاریک ماه دیده میشود. این پدیده به دلیل نوری است که ازطریق ویژگیهای سطحی نامنظم ماه میتابد. درواقع، ماه طی خورشیدگرفتگی کلی، خورشید را میپوشاند اما توپوگرافی ناهموار کره ماه اجازه میدهد تا دانههای الماسمانند نور خورشید در برخی نقاط بتابد و در برخی دیگر نه.
هرتا مارکس آیرتون
۲۸ آوریل ۱۸۵۴ میلادی برابر با ۹ اردیبهشت ۱۲۳۳ خورشیدی، فیبی سارا هرتا مارکس آیرتون، مهندس برق، مخترع و ریاضیدان انگلیسی بهدنیا آمد. آریتون نوعی فشارسنج (دستگاهی که ضربان نبض را ترسیم میکند)، ابزار تقسیمکننده خط (ابزاری برای تقسیم خط به تعداد معینی از قسمتهای مساوی) و یک فن ضدگاز (فلاپر) را اختراع کرد که طی جنگ جهانی اول از آن استفاده شد. او کارش را در کنار ویلیام آیرتون آغاز کرد که در سال ۱۸۸۴ به ازدواج آن دو منجر شد. هرتا با توجه به علاقه همسرش به آزمایشهای قوس الکتریکی، طرحهایی را ارائه کرد که چراغهای قوس را آرامتر و قابل اطمینانتر میکرد. او در سال ۱۹۰۲ قوس الکتریکی را معرفی کرد. آیرتون بهدلیل زنبودن از دریافت مدرک از دانشگاه کمبریج محروم شد. اما او اولین زنی بود که به عضویت موسسه مهندسین برق درآمد. زن بعدی که در این موسسه پذیرفته شد دوروتی اسمیت در سال 1958 بود. آیرتون همچنین اولین زنی بود که برنده مدال هیوز، جایزه انجمن سلطنتی شد که در سال ۱۹۰۶ به افتخار تحقیقاتش درباره حرکت امواج در شن و آب و کارهایش روی قوس الکتریکی به او اعطا شد.
یان اچ. اورت
۲۸ آوریل ۱۹۰۰ میلادی برابر با ۹ اردیبهشت ۱۲۷۹ خورشیدی، یان هندریک اورت، فیزیکدان و اخترشناس هلندی و یکی از مهمترین چهرهها در تلاشهای قرن بیستم برای درک ماهیت کهکشان راهشیری بهدنیا آمد. اورت موفق شد چرخش کهکشان راهشیری را اندازهگیری کند. او همچنین فرضیه «ابر اورت» را مطرح کرد که نام مکانی است که بسیاری از دنبالهدارها از آن سرچشمه میگیرند و در فاصله ۵۰هزار واحد نجومی معادل حدود یک سال نوری از خورشید قرار دارد. سال ۱۹۲۷ اورت حرکات ستارگان دور را بررسی و شواهدی برای چرخش دیفرانسیل یافت و نظریه ریاضی ساختار کهکشانی را پایهگذاری کرد. پساز جنگ جهانی دوم، او گروهی هلندی را رهبری کرد که از خط ۲۱ سانتیمتری برای نقشهبرداری گاز هیدروژن در کهکشان استفاده کردند. به تابش الکترومغناطیسی خطوط طیفی حاصل از تغییر حالت در اتم خنثی هیدروژن، خط ۲۱ سانتیمتری یا خط هیدروژن گفته میشود.
انتهای پیام/